Uczniowie II LO o profilu humanistycznym w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II w Radzyniu Podlaskim uczestniczyli w VIII edycji programu „Przywróćmy Pamięć”( Bring Memory Back”), organizowanego przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Celem tego projektu edukacyjnego jest propagowanie wśród młodzieży wiedzy na temat historii i kultury regionu oraz zachęcenie do realizacji projektów na rzecz przywracania pamięci o społeczności żydowskiej w swojej miejscowości. Tegoroczna edycja była możliwa dzięki wsparciu finansowemu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny i po raz pierwszy odbyła się we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Humaniści z II Liceum Ogólnokształcącego : Karolina Trochimiak, Sylwia Lalka, Weronika Zielińska, Patrycja Semeniuk, Angelika Strus, Mateusz Kożuchowski , Dominika Książek i Julia Guz pod opieką polonistki Jolanty Bilskiej realizowali temat „Śladami wielokulturowej przeszłości po Radzyniu i powiecie radzyńskim”. Na projekt złożyły się różnorodne działania: wywiady z osobami starszymi i regionalistami , poszukiwanie materiałów archiwalnych, wycieczki po najbliższej okolicy śladami wielokulturowej przeszłości, fotografowanie zabytków i miejsc ważnych, wystawa zdjęć prezentujących te same miejsca dawniej i dziś. Wystawa, z uwagi na zbliżający się koniec roku szkolnego, zostanie zaprezentowana we wrześniu br. Materiały będą publikowane sukcesywnie na stronie internetowej szkoły.
Efekty swoich działań uczniowie przedstawili podczas Gali Finałowej dnia 15 czerwca 2016 w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Była to uroczystość niezwykła- oprócz grup projektowych z całej Polski przybyło do muzeum wielu ważnych gości. Wszyscy zaproszeni goście i eksperci mieli możliwość zapoznania się z projektami uczniów. W gali uczestniczył wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin. Pogratulował uczestnikom projektu efektów ich pracy, które można było podziwiać na stoiskach w holu muzeum oraz podkreślił znaczenie tego typu działań. Zaproszonych powitał Dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Pan Dariusz Stola. Te fantastyczne projekty to dokładnie to, co my staramy się robić w tym budynku – powiedział Dyrektor Dariusz Stola. – Te niewielkie inicjatywy w różnych, małych i większych, miejscowościach przemnożone dziesięć, sto, a w przyszłości nawet tysiąc razy sprawia, że misja Muzeum: przywracanie pamięci o historii polskich Żydów, przywracanie pamięci o tym, że nie da się zrozumieć historii Polski bez rozumienia historii polskich Żydów, nabiera zupełnie nowego znaczenia – podkreślił.
Podczas uroczystości Pani Wiceambasador Izraela w Polsce Ruth Cohen-Dar uhonorowała tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata Sabinę Czerkies oraz Halinę i Jerzego Wesołowskich. Ocaleni i ich rodziny wyrażali swoją wdzięczność za uratowanie życia, a członkowie rodzin Sprawiedliwych dziękowali za pamięć o bohaterskich czynach ich bliskich.
Program «Przywróćmy Pamięć» polega na pracy samej młodzieży nad odkrywaniem żydowskiej przeszłości swojej miejscowości – powiedziała Aneta Stankowska, koordynatorka programu. Podsumowując uroczystość napisała do opiekunów młodzieży:
” Drodzy Państwo! Nawet nie wiem, jak mam wam wszystkim podziękować za wczorajszy dzień. Nie ma słów którymi mogłabym oddać to, jak niezwykłym wydarzeniem była dla mnie wczorajsza uroczystość w Muzeum Polin. Ogrom wysiłku i zaangażowania, jaki włożyliście wraz ze swoją niebywałą młodzieżą, każe tylko pochylić głowę i ugiąć kolana. Naprawdę uwierzcie- goście zaproszeni na galę, którzy podchodzili do mnie, wyrażali słowa największego uznania i szacunku. Nie spotkali się jeszcze z czymś takim. To było jedyne i niezapomniane przeżycie, które zostanie ze mną do końca. Dziękuje Wam wszystkim za ten czas wspólnej pracy, za cierpliwość i zrozumienie oraz wsparcie. Mam wielką wiarę w to, że spotkamy się w kolejnej edycji Programu Przywróćmy Pamięć .Proszę, przekażcie swoim uczniom te słowa.”
Niech za puentę posłużą słowa, zawarte w jednym z folderów projektowych:
„Ta nieobecność
nie daje o sobie
zapomnieć
domaga się uwagi
przyzywa
kusi
by zajrzeć
pod podszewkę
czasu” (*)
Opracowała Jolanta Bilska
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
im. Jana Pawła II w Radzyniu Podlaskim
(*) Cytat pochodzi z folderu projektowego Nie- Obecność. Publikacja będąca podsumowaniem projektu uczniowskiego „Ocalić od zapomnienia. Ślady Żydów w Czersku i okolicy” realizowanego przez klasę IIe Gimnazjum im. Jana Pawła w Czersku, Czersk 2016, s.5